ΟΔΟΣ: Σουλιωτών

Σουλιώτες αποκαλούμε τους κατοίκους 11 ορεινών, φύσει οχυρών χωριών της Κεντρικής Ηπείρου -νομός Θεσπρωτίας- τα οποία ονομάζονται Σουλιωτοχώρια.

Οι ερευνητές θέλουν την ίδρυσή των χωριών αυτών γύρω στον 16^ο αιώνα από χριστιανούς, οι οποίοι ήθελαν να αποφύγουν την καταπίεση και τον αναγκαστικό εξισλαμισμό. Πρώτα ίδρυσαν το Σούλι και ύστερα τη Σαμονίβα, την Κιάφα και τον Αβαρίκο. Στη συνέχεια σχηματίστηκαν άλλα 7 χωριά. Οι περισσότερες πηγές αναφέρουν για τα χωριά αυτά τα ονόματα: Τσεκουράτι, Περεχάτι, Βίλια, Αλποχώρι, Κοντάντες, Γκιονάλα, Ρουσιάτσα. Τα 11 χωριά αποτελούσαν τη «Σουλιώτικη Συμπολιτεία». Σήμερα σώζεται μόνο η Σαμονίβα.

Οι Σουλιώτες είναι γνωστοί στην Ιστορία για τους νικηφόρους αγώνες τους εναντίον των Tούρκων στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. «Σύμφωνα με τον κόμη Peccio οι Σουλιώτες αγωνιστές ξεπερνούσαν πολύ τους περίφημους γρεναδιέρους του Ναπολέοντα και την περήφανη αγγλική φρουρά »*. Δυστυχώς τον Δεκέμβρη του 1803, ύστερα από πολιορκία τριών χρόνων, αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν με τον Αλή Πασά και να εγκαταλείψουν τα χωριά τους. Έτσι άλλοι διασκορπίστηκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, άλλοι όμως, όπως ο καλόγηρος Σαμουήλ και τα παλικάρια του, δεν έφυγαν από την πατρίδα τους, όπως πρόβλεπε η συνθήκη, δεν δέχτηκαν τη συνθηκολόγηση, έμειναν στο Kούγκι. Εκεί έβαλαν φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και ανατινάχτηκαν στον αέρα. Άλλοι στην πορεία της απομάκρυνσής τους από το Σούλι δέχτηκαν επίθεση από σώματα Αλβανών στην περιοχή του Ζαλόγγου. Τους πολιόρκησαν σε μοναστήρι όπου οχυρώθηκαν. Κάποιοι γλύτωσαν με ηρωική έξοδο. Αρκετές γυναίκες όμως δεν συμμετείχαν στην έξοδο. Παρέμειναν στο μοναστήρι. Όταν τις πλησίασαν οι εχθροί, έστησαν αυθόρμητα χορό και μια-μια έπεφτε στο βάραθρο τραγουδώντας.

Από τις οικογένειες που σώθηκαν εγκαταστάθηκαν στην πόλη μας οι οικογένειες Παπασουλιώτη (Κ. Οικονόμου, Μήτσιος και Λάμπρος), Νάτσινα, Καραλιόλιου, Σαμαρά. Η οικογένεια Σαμαρά μάλιστα είχε στην κατοχή της έγγραφα του Νότη Μπότζαρη.

ΠΗΓΕΣ

*Εκδοτικής Αθηνών, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΑ΄ σελ. 406, 420.

Ζυγούρης Φίλιππος, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, σελ. 47.

http://www.souli.8m.com/index.html, ανάρτηση: 4/7/2013.

Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σιάτιστας με αριθμό 263/90.