ΟΔΟΣ: Αναστασίου Μέγα του Ευθυμίου

Μέγας Αναστάσιος του Ευθυμίου, εκπαιδευτικός.

(Σιάτιστα, 1855- Σιάτιστα, 1927).

 

Φοίτησε στην Ελληνική Σχολή Σιάτιστας. Απόφοιτος Γυμνασίου Θεσσαλονίκης πήγε στην Κων/πολη, για να εργασθεί ως διδάσκαλος.

Δίδαξε στη Μεσημβρία και στην Αγχίαλο στη Θρακική παραλία του Ευξείνου Πόντου, στο Δημοτικό Σχολείο της Χώρας στη Σιάτιστα, και στην Ελληνική Σχολή της Σιάτιστας και μετά στο Τραμπάντζειο Γυμνάσιο.

Η φιλομάθειά του τον έκανε ικανότατο εκπαιδευτικό και συγγραφέα σχολικών βιβλίων. Με την προσωπικότητά του σφράγισε μια εποχή. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα που ακολουθεί από εργασία, η οποία αναφέρεται στους διατελέσαντες καθηγητές του Τραμπαντζείου Γυμνασίου: 

«… Αρχίζω μάλιστα από ένα μη εξελιχθέντα εις ανώτερα αξιώματα και μη κατέχοντα καν το τυπικόν προσόν του Πανεπιστημιακού πτυχίου, τον Αναστάσιον Ε. Μέγα, πατέρα του ομοτίμου Καθηγητού της Λαογραφίας Γ. Μέγα. Δεν είναι ανάγκη να επικαλεσθώμεν υπέρ αυτού την πανελλήνιον αναγνώρισιν δια τά διδακτικά εγχειρίδια και την άλλην επιστημονικήν του παραγωγήν … θεωρώ περισσότερον σημαντικήν και αντικειμενικήν δια το καθαρώς διδακτικόν του έργον την γνώμην του μετέπειτα Προέδρου του Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Συμβουλίου Γερασίμου Καψάλη, ο οποίος επισκεφθείς δι’ Επιθεώρησιν το Γυμνάσιον ευθύς μετά την απελευθέρωσιν και διαπιστώσας το υψηλόν επίπεδον αποδόσεως της διδασκαλίας, συνάμα δε και τον καταθλιπτικόν όγκον εργασίας προς διόρθωσιν …. εκάλεσε τον διδάσκοντα δια να τον συγχαρή εγκαρδίως δια το έργον του, αλλά και να προσθέση ότι η Πολιτεία ενδιαφέρεται βεβαιως δια την ωφέλειαν των μαθητών, αλλά δεν επιθυμεί και την εξόντωσιν της υγείας των διδασκόντων. Του συνέστησεν άμεσον και σοβαράν ελάττωσιν του καθημερινού του μόχθου*...».

Ο Φ. Ζυγούρης στα Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής σημειώνει: «…Ο Μέγας ήταν φιλομαθέστατος και φιλοπονότατος. Συνέγραφε μεθοδικότατα διδακτικά βιβλία όλα εγκεκριμένα, Κοσμογραφίαν, Γεωλογίαν, Φυσικήν Ιστορίαν και τελευταία Ιστορίαν του Γλωσσικού ζητήματος. Μέρος από το προϊόν της πωλήσεως των βιβλίων του όρισε με τη διαθήκη του να διατίθεται για τους απόρους μαθητάς της  πατρίδος».

Στη διαθήκη του αυτή ο Αναστάσιος Ε. Μέγας διευκρινίζει:

 «… προς περίθαλψιν ομολογουμένως πτωχών και ορφανών μαθητών και μαθητριών δια παροχής εις αυτούς υποδημάτων και επανωφορίων κατά την έναρξιν του  χειμώνος…»**.
 

Εργογραφία

¨       Φυσική Ιστορία δια την Α΄και Β΄τάξιν των Ελληνικών σχολείων.

¨       Σωματολογία και Υγιεινή διά την Γ΄τάξιν των Ελληνικών σχολείων.

¨       Γεωλογία και Ορυκτολογία δια την Β΄τάξιν των Γυμνασίων.

¨       Κοσμογραφία διά την Στ΄τάξιν του Δημοτικού σχολείου.

¨       Ιστορία του Γλωσσικού Ζητήματος.

 ΠΗΓΕΣ

**Ανωνύμου, «Η Διαθήκη του Αν. Ευθ. Μέγα», περιοδικό Σιατιστινά, τεύχος 17/18.

 Αρχείο 1ου Δημοτικού Σχολείου Σιάτιστας.

 Δημοσίευμα του Α. Ε. Μέγα για τη δωρεά του Τραμπαντζή, στο περιοδικό της Λειψίας ΚΛΕΙΩ, Ιανουάριος 1888.

 Δάρδας Αναστάσιος, Ίδρυση και λειτουργία του Τραµπαvτζείου Γυµvασίου Σιατίστης με την εποπτεία της Εκκλησίας. Συµβoλή στην εκκλησιαστική και εκπαιδευτική ιστορία της Δυτικής Μακεδονίας.

 Ζυγούρης Φίλιππος, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, σελ. 484.

 Μέγας Γεώργιος Αν., «Αναστάσιος Ε. Μέγας», στο Σιατιστέων Μνήμη, Λεύκωμα του Συλλόγου Σιατιστέων Θεσσαλονίκης.

 *Χατζής Δημήτριος (επιμέλεια), Λεύκωµα εις µνήµην Ιωάννου Τραµπατζή, µεγάλου Ευεργέτου της Σιατίστης.

Αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Σιάτιστας με αριθμό 263/90 και 76/1992.

Φωτογραφία: από το βιβλίο Σιατιστέων Μνήμη, Λεύκωμα του Συλλόγου Σιατιστέων Θεσσαλονίκης.