ΟΔΟΣ: Μητροπολίτου Αγαθαγγέλου

Αγαθάγγελος Στεφανάκης, Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης  (1877-1882)

«… O Μητροπολίτης Αγαθάγγελος Στεφανάκης καταγόταν από τη Σμύρνη, ήτο αρχιερεύς δραστήριος, φίλος του καλού, δεινός εκκλησιαστικός ρήτωρ, συγγραφεύς αρκετών πραγματειών, …Ούτος έζησε αρκετόν χρόνο στην Εσπερία, για να συμπληρώσει τις θεολογικές του σπουδές, και μετάφερεν απ’ εκεί αρκετά καλά, που μπορεί κανένας να φρονεί αδίστακτα ότι, αν η ζωή του παρατείνονταν, θα άλλαζε την όψη της Σιάτιστας. Πρώτος ο Αγαθάγγελος έδωκε την ώθηση στο λαό της Σιάτιστας να αγαπήσει το πράσινο. Ο γέρικος πλάτανος των Τριών Πηγαδίων σ’ αυτόν χρεωστείται, όπως και η <εκεί> λεύκη, που σήμερα δεν σώζεται. Επίσης, οι λεύκες αμπροστά από τον Άγιο Δημήτριο, που δεν σώζονται σήμερα, η ασπρόλευκη στο πηγάδι του Προφήτου Ηλιού και της Μπάρας είναι προέλευση εκείνου (οφείλονται σ’ εκείνον). Αλλ’ εκείνο που όλοι μας θυμούμαστε και που στόλιζε την πλατεία μπροστά στο ναό του Αγίου Δημητρίου είναι ο κήπος, διηρημένος σε πρασιές, περιφραγμένος με ξύλινες κιγκλίδες και στολισμένος με ανθοφόρες γλάστρες που έπαιρνεν από τα σπίτια. Τις πρασιές έκαμε με πράσινα χόρτα, που μεταφέρναμε οι μαθηταί και τοποθετούσαμε σύμφωνα με τις οδηγίες του. Ο Αγαθάγγελος έκαμεν εκκλησιαστικό χορό (χορωδία) από μαθητάς, η οποία έψαλλε διάφορα τροπάρια που διδάσκονταν από τον γραμματέα και ανεψιόν του Μιχαλάκην. Αυτός μόνον από τους έως τώρα αρχιερείς Σισανίου διατηρούσε καβάσην, που τον συνόδευε, όταν πήγαινε επισκέψεις. Και τις επίσημες ημέρες, όταν πήγαινε στα εξωκκλήσια, συνοδεύονταν από φουστανελοφόρους Σιατιστινούς, για να κρατεί ακμαίο το εθνικό φρόνημα, το οποίο εκείνος είχε μέσα του ζωηρό, και εφρόντιζε να συναντάται τη νύχτα με τα ανταρτικά σώματα, για να τα ενισχύει και να τους εμπνέει ενθουσιασμό και ελπίδες, και να δέχεται τους αρχηγούς στη Μητρόπολη.

Στην εποχή του Αγαθαγγέλου προσκύνησεν η καπετάνισσα Περιστέρα. Επίσης, στην εποχή του ανοίχθηκε προς δυσμάς η θύρα του Αγίου Δημητρίου και έγινεν η μεταρρύθμιση (διαρρύθμιση και ανακαίνιση) του ναού, που δεν πρόφτασε να την κάμει ο Μελέτιος. Η μεταρρύθμιση του ναού αναφέρεται σε ελεγείο, που έγραψεν ο Αναστάσιος Μέγας σε δυο πλάκες, που είχαν εντοιχιστεί δεξιά και αριστερά της θύρας του ναού …

<Σε ελεύθερη απόδοση το κείμενό τους ήταν το ακόλουθο:

Αυτή η βασιλική Πύλη του ιερού ναού και ο ωραίος γυναικωνίτης και ο λαμπρός τρούλος κατασκευάστηκαν τώρα με τον ακάματο ζήλο του αρχιερέως Σισανίου, του Αγαθαγγέλου, ξεχωριστού ιερέως του Υψίστου και φίλου των λαμπρών μουσών, και με τη μεγαλόψυχη βοήθεια των ευσεβών πολιτών, όταν των ναών του Υψίστου έντιμοι έφοροι ήταν ο Κων/νος Χατζηιωάννης, ο Δημήτριος Τσαρλαμάνης και ο Δημήτριος Τσιρλιγκάνης, κατά μήνα Μάιο του 1881>.

Οι πλάκες που αναγράφουν (όπου αναγράφεται) το παραπάνω ελεγείον δεν έχουν εντοιχισθεί στο νέο ναό σε κάποιο μέρος, αλλ’ έχουν τεθεί στον τοίχο της έξω κλίμακος του ναού*. Πλην, και τούτο πολύ, αφού δεν πετάχτηκαν, όπως τόσες άλλες επιγραφές, και σήμερα δεν έχομε πηγές, για να αρυσθούμε τα ιστορικά γεγονότα του τόπου.

Ο Αγαθάγγελος έπαθεν από καρκίνον του στομάχου, μετέβη στη Βιέννη για θεραπεία και, επιστρέψας απ’ εκεί στα 1882, απέθανε σε ολίγες μέρες και ετάφη στον αυλόγυρο του ναού του Αγίου Δημητρίου ….».**

*  …πρόσφατα ανευρέθησαν στο κωδωνοστάσιο του 1856 από τον σημερινό <2014> προϊστάμενο του ναού αρχιμανδρίτη Στέφανο Λαμπρόπουλο… (σελ. 20 του βιβλίου του Α.Ν.Δάρδα Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Δημητρίου Σιατίστης, Σιάτιστα 2012).

**Απόσπασμα από το βιβλίο του Φιλίππου Ζυγούρη, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, σελ.183.

ΠΗΓΕΣ

Δάρδας Αναστάσιος, Η Επισκοπή - Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης..

Δάρδας Αναστάσιος, Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Δημητρίου Σιατίστης.

Ζυγούρης Φίλιππος, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, σελ.183.

Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σιάτιστας με αριθμό 263/90.

Σημείωση

Με το όνομα Αγαθάγγελος διετέλεσε και άλλος μητροπολίτης, ο Αγαθάγγελος Παπαναστασίου (1924-1929). Το πρακτικό ονοματοθεσίας των δρόμων μας δεν διευκρινίζει σε ποιον από τους δυο μητροπολίτες αναφέούμε πιθανοτερο ότι αναφέρεται στον Αγαθάγγελο Στεφανάκη.

Φωτογραφία: από το βιβλίο  Η Επισκοπή - Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης του  Αναστασίου Δάρδα.