Ζιάρ, η (ζιάρη, η ) -σουρός, ου (σωρός, ο) - αέλη  ,η (αγέλη, η)
 

Για άνδρα και γυναίκα με πολλά παιδιά λεγόταν, αλλά και συνεχίζεται να λέγεται απ' τους παππούδες και τις γιαγιάδες : " Αυτός /αυτή   είχιν ή εχει   μια ζιαρ φαμπλιά ή ένα σουρό φαμπλιά ή μια αέλη  φαμπλιά ".Στις εκφράσεις αυτές οι λέξεις "ζιαρ, σουρός και αέλη " είναι συνώνυμες. Αυτή η σχέση συνωνυμίας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην ετυμολόγηση της ξενικής προέλευσης  λέξης "ζιαρ".

Ζιαρ και μάλιστα με παρατεταμένα προφερόμενο το  "α"  ζια(α)ρ,η < γερμανικό ουσιαστικό θηλυκού γένους  schar [σα(α)ρ, με παχύ το "σ" και παρατεταμένο το "α"] : ομάδα, αγέλη - κοπάδι, σωρός.

Ζιαρ λέγεται ακόμα και ο σωρός από αναμμένα κάρβουνα, ή ανθρακιά ή θράκα.

Πρέπει επίσης να σημειώσουμε πως τη λέξη " αέλη " τη συναντούμε και στο σιατιστινό τοπωνύμιο  "Σν αέλη   τση  μπάρα"( προφέρεται τζη  μπάρα˙ δες τη γραφή και προφορά στην κοινή νεοελληνική της λέξης "σμπάρος", καθώς και τα σχετικά με το άρθρο θηλυκού γένους στο σιατιστινό ιδίωμα). "Σν αέλη   τση  μπάρα" [ (Στην αγέλη τη μπάρα) και ορθότερα Στς αέλτς  τση  μπάρα ( Στης αγέλης τη μπάρα)] είναι τοποθεσία στα ενδιάμεσα, όπως ανεβαίνει κανείς από την Πλατεία των Τριών Πηγαδιών για τον ΄Αγιο Αθανάσιο, όπου  παλιότερα στη δεξιά μεριά υπήρχε μια μεγάλη μπάρα και στο γύρω χώρο συγκεντρώνονταν για το διάστημα απ' τον Αϊ- Γιώργη ως τον Αϊ-Δημήτρη κάθε πρωΐ σε αγέλη οι αγελάδες - αρκετά σπίτια παλιότερα είχαν μια τουλάχιστον αγελάδα- που στη συνέχεια με την επίβλεψη μισθωμένου γελαδάρη οδηγούνταν για βοσκή στο βουνό απ' όπου επέστρεφαν αργά το απόγευμα. Σήμερα ο χώρος αυτός ονομάζεται   Πλατεία Εθνικής Συμφιλίωσης .

 


Τ' αέλη   η μπάρα.

Η φωτογραφία είναι δημοσιευμένη στο Λεύκωμα του Συλλόγου Σιατιστέων Θεσσαλονίκης

ΣΙΑΤΙΣΤΕΩΝ ΜΝΗΜΗ

Κουφογιάννης Ελευθέριος,
φιλόλογος